Kiedy jest pierwszy dzień lata?

Pierwszy dzień lata jest momentem oczekiwania i radości dla wielu ludzi na całym świecie. To czas, kiedy dni stają się dłuższe, a promienie słońca rozświetlają nasze życie. Okres ten symbolizuje przekroczenie progu wakacji, czas pełen relaksu i przygód.

Jak wygląda kalendarzowa data pierwszego dnia lata?

Data pierwszego dnia lata nie jest stała i niezmienna, ponieważ zależy od systemu kalendarza, którego używamy. W większości zachodnich krajów, gdzie przyjęty jest kalendarz gregoriański, pierwszy dzień lata przypada na 21 czerwca. Jednak w niektórych krajach, takich jak Polska, kalendarz ludowy bazuje na kalendarzu juliańskim, co sprawia, że lato rozpoczyna się 24 czerwca. Z kolei w Chinach, pierwszy dzień lata przypada na przesilenie letnie, które zazwyczaj wypada 21 lub 22 czerwca. Przyczyną zmiany daty pierwszego dnia lata w zależności od kalendarza jest różnica między kalendarzem słonecznym a księżycowym. Kalendarz gregoriański opiera się na cyklach słonecznych, podczas gdy kalendarz juliański i chiński opierają się na obiegu Księżyca i Słońca. 

Początek lata na półkuli północnej i południowej

Początek lata jest związany z przesileniem letnim, co jest momentem, gdy Słońce osiąga swoje najwyższe położenie na niebie. Na półkuli północnej przesilenie letnie zazwyczaj przypada na 21 lub 22 czerwca. To jest dokładnie ten moment, kiedy Słońce jest nad zwrotnikiem Raka, a dni stają się najdłuższe w roku. Wtedy właśnie rozpoczyna się lato na tej części świata. 

Na półkuli południowej jest zupełnie inaczej. Tam przesilenie letnie wypada na 21 lub 22 grudnia, co oznacza, że lato rozpoczyna się właśnie wtedy. Dla mieszkańców Australii, Nowej Zelandii i innych krajów na południowej półkuli, grudzień to czas letnich wakacji, plażowania i zabawy na świeżym powietrzu. 

W jaki sposób jest obchodzony dzień lata w różnych regionach i kulturach? 

Obchodzenie pierwszego dnia lata różni się w zależności od kultury i tradycji danej społeczności. W wielu krajach na półkuli północnej początek lata jest okazją do organizowania różnych festiwali i świętowań. Na przykład w Szwecji obchodzi się święto midsommar, które jest związane z przesileniem letnim. Ludzie zbierają się wokół tradycyjnego, mają, tańczą, śpiewają i dekorują swoje domy kwiatami. To okazja do wspólnego spędzenia czasu na świeżym powietrzu.

W krajach takich jak Hiszpania, pierwszy dzień lata jest związany z nocą św. Jana (Noche de San Juan). To święto obchodzone w nocy z 23 na 24 czerwca, kiedy to ludzie gromadzą się na plażach, aby skakać przez ogniska i witać lato. To również czas, gdy wszelkie złe duchy i nieszczęścia zostają spalone w ognisku. W Chinach początek lata jest związany z tradycją Dragon Boat Festival, które przypada na 5. dzień 5. miesiąca kalendarza księżycowego. To okazja do organizowania wyścigów smoczych łodzi na rzekach i jedzenia tradycyjnych potraw, takich jak zongzi (pyzy klejone ryżowe owinięte w liście bambusa). 

Początek astronomiczny i zwyczajowy

Początek astronomiczny jest związany z przesileniem letnim i jest określany na podstawie położenia Słońca. Jest to chwila, gdy Słońce znajduje się nad zwrotnikiem Raka, co oznacza najdłuższy dzień w roku na półkuli północnej. Jednak zwyczajowy pierwszy dzień lata może być inny. To jest dzień, kiedy społeczność, kultura czy religia uznają lato za rozpoczęte. Niektóre tradycje łączą pierwszy dzień lata z określonymi świętami religijnymi lub obrzędami, które wyznaczają ten szczególny moment.

Skąd właściwie wziął się zwyczaj świętowania początku lata? 

Zwyczaj świętowania początku lata ma wiele korzeni i źródeł. W wielu kulturach lato było zawsze okresem obfitości i dostatku, ponieważ oznaczało czas żniw, zbierania owoców i warzyw, oraz ciepłe, przyjemne dni. Dlatego obchodzenie początku lata było sposobem na wyrażenie radości z nadchodzącej obfitości i dobrego czasu spędzanego na świeżym powietrzu. 

W niektórych kulturach obchodzenie pierwszego dnia lata ma również związek z wierzeniami i tradycjami ludowymi. Na przykład w kulturze nordyckiej, święto midsommar jest związane z duchami natury i magią. Wierzono, że w noc świętojańską rozmawia się z wróżkami i duchami lasu. 

Czy pierwszy dzień lata może mieć wpływ na gospodarkę w różny sposób?

W krajach o umiarkowanym klimacie lato jest czasem, gdy ludzie chętniej wychodzą na zakupy, podróżują i spędzają więcej czasu na świeżym powietrzu. Dlatego wiele branż, takich jak turystyka, gastronomia czy sprzedaż detaliczna, stara się wykorzystać ten okres na zwiększenie swoich dochodów. W rolnictwie pierwszy dzień lata jest kluczowym momentem, ponieważ oznacza rozpoczęcie sezonu żniw i zbiorów. To czas, gdy wiele gatunków roślin osiąga dojrzałość i może być zbieranych. W związku z tym początek lata jest ważny z punktu widzenia dostawców żywności i producentów rolnych. 

—

Robert Makowski