Degustacja kawy, czyli cupping – na czym polega?

Spożywanie kawy jest dla wielu z nas po prostu nieodłącznym elementem codziennego życia. Można ją pić w pracy, na uczelni oraz wielu innych miejscach. Taki stan rzeczy nie oznacza jednak, że nie istnieją rytuały związane z jej spożywaniem. Nie musimy po prostu siorbać kawy – wręcz przeciwnie, możemy bowiem wznieść się na wyższy poziom, tzn. zacząć jej degustację. Taki zwyczaj jest znany jako cupping. O co chodzi w cuppingu kawy i kiedy się go przeprowadza? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w poniższym tekście. Opisaliśmy w nim między innymi takie kwestie jak:

• czym jest cupping oraz czy degustacja kawy w domowych warunkach ma sens?

• czego potrzebujesz do degustacji kawy?

• jakie są metody cuppingu?

• na co powinniśmy zwracać uwagę podczas cuppingu?

A zatem, nie zwlekajmy… życzymy Ci miłej lektury, a po jej zakończeniu przepysznej kawy! ☺

Cupping – na czym to polega?

Niektórzy postrzegają kawę jako jedną z wielu dostępnych napojów; ot, nic nadzwyczajnego. Ze względu na dużą zawartość kofeiny w tym napoju kawa jest często wykorzystywana podczas pracy umysłowej i nauki. Niemniej jednak, napój kawowy może stanowić istotny element stylu życia. Osoby zajmujące się profesjonalnie lub amatorsko jej degustacją – czynność tę określa się jako cupping – doskonale zdają sobie z tego sprawę.

W jaki sposób Chat GPT definiuje, czym jest kawa? „Kawa to napój przygotowywany ze zmielonych ziaren kawowca. Ziarna są palone, a następnie mielone i zaparzane, co prowadzi do uzyskania naparu. Proces parzenia kawy ma różne metody, w tym kawiarka, ekspres do kawy, przelewowy, czy też kapsułkowy. Kawa zawiera kofeinę, która działa stymulująco na układ nerwowy. Jej smak i aromat są zróżnicowane, zależąc od rodzaju ziaren, stopnia palenia i sposobu przygotowania. Kawa jest popularna na całym świecie i odgrywa istotną rolę kulturową, często będąc elementem towarzyskim spotkań. Wiele osób spożywa ją nie tylko dla pobudzenia, lecz również z powodu przyjemności z aromatu i smaku. Kawa jest również używana w różnych formach, takich jak espresso, cappuccino czy latte, co pozwala na różnorodność doznań smakowych. Jej spożycie może mieć wpływ na zdrowie, zarówno pozytywny, jak i negatywny, w zależności od ilości i kontekstu spożycia”. Merytorycznie – wszystko ok. Stylistycznie – masa powtórzeń…

Co nazywane jest cuppingiem kawy?

Odpowiedź na pytanie jest bardzo prosta. Cupping to nic innego jak degustacja kawy. Przeprowadza się ją w celu poznania aromatu i smaku napoju. Przez cupping można również ocenić takie cechy kawy jak między innymi:

• zapach,
• jakość ziaren,

z których został przygotowany napój. To jeszcze nie wszystko, ponieważ cupping może być wykorzystywany również w celu wykrywania wad w aromacie kawy. Tworzenie mieszanek różnych rodzajów kawy (określa się je jako tzw. blendy) jest możliwe dopiero po przeprowadzeniu profesjonalnej degustacji.

Cupping – dla profesjonalistów czy amatorów? Cupping jest głównie domeną profesjonalistów. Jednakże, taki stan rzeczy nie oznacza jeszcze, że „zabawa” przy kawie nie jest możliwa w domowym zaciszu. Domowy cupping stanowi doskonałe hobby. Główną zaletą tego rozwiązania jest większa swoboda. Nie jesteś ograniczony żadnymi wytycznymi dotyczącymi degustacji… niemniej jednak, aby odnieść sukces, z pewnością warto postępować zgodnie z planem zalecanym przez profesjonalnych degustatorów. Chociaż przy domowym cuppingu nie osiągniesz statusu profesjonalnego Q-gradera ani cup testera (te funkcje są równoważne z sommelierami, czyli profesjonalnymi koneserami wina), możesz liczyć na dobrą zabawę.

Oto, czego potrzebujesz podczas degustacji kawy

Jednym z kolejnych atutów cuppingu w domu jest to, że nie musisz inwestować w profesjonalny i wysokiej jakości sprzęt. Oznacza to, że degustacja kawy w domu nie wymaga dużych nakładów finansowych. Aby rozpocząć swoją przygodę z badaniem smaku tego cudownego napoju, będziesz potrzebować podstawowego wyposażenia. Zalicza się do niego między innymi:

• młynek – choć, prawdę mówiąc, jeśli interesuje Cię degustacja kawy, prawdopodobnie już go masz,
• czajnik do podgrzewania wody,
• waga do odmierzenia ilości kawy,
• porcelanowe filiżanki lub kubki, łyżeczki.

Cupping w praktyce jest dość prostym przedsięwzięciem. W pierwszej kolejności należy odważyć odpowiednią ilość kawy. Zazwyczaj zaleca się kilkanaście gram ziaren, ale możesz dostosować ich ilość według własnego uznania. Następnie przygotowujemy kawę, po prostu zalewając ją w tym celu gorącą wodą.

Po odczekaniu około pięciu minut powinieneś zanurzyć łyżkę w gotowym wywarze. Ważne jest, aby na powierzchni kawy powstał tzw. crust, czyli delikatna skorupka. Zalecamy unikanie zbyt intensywnego mieszania kawy! Naszym zdaniem zdecydowanie lepszym podejściem jest zanurzenie łyżki nie więcej niż dwa-trzy razy. Należy zrobić to w taki sposób, aby nie naruszyć całkowicie warstwy kożuszka.

Następnie, należy ostrożnie usunąć żółtą, kremową powłokę z powierzchni kawy. Naszym celem jest zachowanie czarnej esencji wyłącznie w filiżance. Takie elementy jak miękki osad oraz kremowa warstwa mogą wpłynąć na zapach kawy podczas degustacji.

Cupping niejedno ma imię. Jakie są metody cuppingu?

Nie ma jednej uniwersalnej metody, która pozwala na skuteczne przeprowadzenie cuppingu. Sposób degustacji dostosowuje się do rodzaju kawy oraz celu, jaki ma przed sobą degustator. Od lat stosuje się różne metody cuppingu, w tym na przykład:

• cupping opisowy, gdzie osoby odpowiedzialne za cupping starają się zidentyfikować różne nuty smakowe zawarte w napoju,
• cupping produkcyjny, w którym bariści i degustatorzy skupiają się głównie na tym, czy ziarna zostały prawidłowo wyprodukowane (wypalone), a nie na aromacie kawy,
• cupping sportowy – w tym przypadku kluczem do sukcesu jest sprawne rozpoznawanie rodzaju kawy na podstawie kilku ziaren,
• cupping edukacyjny, który ma za zadanie pełnić przede wszystkim funkcję rozrywkową, tzn. przyciągać uwagę klientów odnajdujących daną kawiarnię.

Cupping – ważne jest również otoczenie, w jakim degustujesz kawę

Degustacja kawy – nawet jeśli jest to czynność przeprowadzana w domowym zaciszu – powinna umożliwić pełne doświadczenie różnorodnych smaków zawartych w tym napoju. To właśnie dlatego tak bardzo istotne jest, aby cupping nie odbywał się w pośpiechu. Wręcz przeciwnie, należy podejść do tego zadania w spokojny sposób, a degustacja powinna być sposobem na odprężenie – leniwy niedzielny poranek jest do tego zadania po prostu idealny. Zdecydowanie nie zaleca się degustacji na przykład przed wyjściem do pracy, kiedy to – jak wiadomo – liczy się każda minuta. W takiej sytuacji lepiej zdecydować się na szybkie, energetyzujące espresso, które doda Ci sił i przygotuje na nadchodzące wyzwania.

Dodatkowo, nie zaleca się spożywania pikantnych potraw na krótko przed rozpoczęciem degustacji. Czy lubisz pikantne potrawy azjatyckie lub fast foody? Jeśli tak, odczekaj przynajmniej kilka godzin, zanim przystąpisz do cuppingu. Dodatkowo, warto oczyścić kubki smakowe przed samą degustacją – dzięki temu będziesz odczuwać smaki z większą intensywnością. Aby to zrobić, należy wypić co najmniej kilka łyków chłodnej wody (ale nie lodowato zimnej! Takie podejście mogłoby bowiem podrażnić Twoje kubki smakowe).

Profesjonalne próbowanie i ocenianie kawy jest praktykowane od wielu lat. Pierwsze tego rodzaju działania miały miejsce w połowie XIX wieku. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, w Brazylii, zyskał popularność konkurs Cup of Excellence, który przyciąga miłośników i ekspertów kawy z całego świata. Profesjonalne degustowanie kawy określane jako cupping nie jest przeprowadzane według własnego uznania… ale tego już się zapewne domyślasz. Wręcz przeciwnie, na przestrzeni lat międzynarodowa organizacja Specialty Coffee Association of America opracowała szereg wytycznych dotyczących profesjonalnego cuppingu. Dzięki temu uporządkowaniu całej tradycji przez tę organizację, bez trudu możesz dowiedzieć się, jak należy degustować kawę.

 

 

Emil Zelma